سید علیرضا گلپایگانی، کارگردان و تهیه کننده مجموعه «معما‌های فرید» است. داستان آن درباره پسری به نام فرید است که قدرت خارق‌العاده‌ای در حل معما‌های سخت دارد و از این طریق مشکلات مردم را برطرف می‌کند. او با اتکا به هوش خدادادی‌اش با شخصیت‌های منفی داستان به مقابله می‌پردازد. خواجه احمد، عطار شهر و استاد فرید نیز با نگاه تقوا گرایانه خود سعی می‌کند به فرید و بچه‌های دیگر کمک کند تا باور و ایمان خود را تقویت کرده و جهت صحیح را در حل مسائل بیابند. در این مجموعه سعی شده با استفاده از طرح معما و سوالات هوش، مسائل مختلف اخلاقی، تربیتی و انسانی به مخاطب کودک و نوجوان منتقل شود. همچنین به موضوعاتی، چون مقابله با ظلم و کمک به ستمدیدگان توجه شده و اندیشه‌های اسلامی و نیز هویت اصیل ایرانی در قالب داستان‌های اخلاق محور به کار گرفته شده است.
گلپایگانی   درباره این مجموعه و سری جدید آن توضیح می‌دهد: سری جدید مجموعه معما‌های فرید برای ۲۶قسمت ۱۳دقیقه‌ای با تکنیک کات اوت طراحی شده است و از نظر ساختاری به قسمت‌های پیشین متعهد مانده و اسکلت و فرم اصلی به‌علت ادامه روند مجموعه و همسویی آن با سری قبل در آن حفظ شده است، اما به آن معنی نیست که تغییر کیفی در آن متوقف شده‌باشد. به طور مشهود ریتم و توالی کار بهبود یافته و با اضافه کردن شخصیت‌های حیوانی و افزایش موقعیت‌های طنز رنگ و بویی جدید و سرگرم‌کننده‌تر به‌ویژه برای کودکان و نوجوانان به مجموعه داده است.
وی درباره ویژگی‌های فصل جدید این مجموعه عنوان می‌کند: فصل چهارم مجموعه توسط تیم فیلمنامه‌نویسی در حال نگارش است. خوشبختانه در سری جدید نویسندگان جدید به گروه نگارش پیوسته‌اند که نوید ارائه داستان‌های جذاب‌تر و شیرین‌تر را به ما می‌دهد. فصل اول مجموعه چند بار از شبکه کودک و شبکه امید پخش شده است. فصل دوم مجموعه آماده پخش است که به‌زودی نمایش داده خواهد شد.
فصل سوم، مراحل تولید را می‌گذراند و فصل چهارم در حال نگارش فیلمنامه است.
گلپایگانی در پاسخ به این سؤال که چه ویژگی در این مجموعه وجود دارد که آن را برای بچه‌ها جذاب کرده و مورد توجه‌شان قرار گرفته، می‌گوید: این مجموعه در کنار آموزش مطالب علمی، اخلاقی و دینی به زبان کودکانه تأکید زیادی بر هوشمندی در حل مشکلات دارد تا مخاطب کودک یاد بگیرد برای هر مشکلی، راه حلی وجود دارد. از طرفی در کنار یافتن راه حل با تکیه بر اندیشه و تجربه آموزه‌هایی در رابطه با شناخت خواص گیاهان به‌صورت ساده و جذاب در هر قسمت ارائه می‌شود که می‌تواند در کنار سرگرمی به افزایش اطلاعات عمومی کودکان و نوجوانان در زمینه محیط اطراف‌شان کمک کند.
از آنجا که هر قسمت موضوعی دارد، این تهیه کننده و کارگردان درباره موضوعاتی که در سری جدید «معما‌های فرید» مطرح می‌شود، بیان می‌کند: هر پویانمایی که برای مخاطب کودک و نوجوان تهیه و تولید می‌شود، عملا باید براساس نیاز‌های امروز او طراحی شده‌باشد، چراکه اگر کودک با موضوعی برخورد کند که درواقع کاربردی با حل مسائل و مشکلات پیرامون و ذهن او ارائه ندهد به احتمال زیاد جذب آن موضوع نخواهد شد. این موضوع فراتر از ظاهر و گرافیک کار است.
ممکن است فرم انیمیشن در زمان آینده یا در زمان گذشته باشد، اما آنچه را روایت می‌کند، باید به‌گونه‌ای ارائه شود که جوابگوی سوالات ذهن کودکان و نوجوانان باشد. وقتی کودک بتواند همراه با سرگرم شدن با داستان، مسائلی را یاد بگیرد که در زندگی روزمره به کارش بیاید، مطمئنا بیشتر جذب آن مجموعه خواهد شد. در سری جدید این مجموعه سعی شده در تمام قسمت‌ها مسائل و مقوله‌هایی مطرح شود که براساس نیاز مخاطب کودک و نوجوان امروزی باشد.
وی درباره شکل‌گیری ایده اصلی این مجموعه هم می‌گوید: ایده اصلی توسط همکارم، سیاوش زرین آبادی (نویسنده و کارگردان مجموعه پهلوانان) به وجود آمد و به همیاری پگاه ایزدیان در سال ۹۲ به نگارش درآمد، اما به دلایلی ساخت مجموعه تا سال۱۴۰۰ به تعویق افتاد و خوشبختانه با همکاری آقای لیوانی و همکاران‌شان شرایط ساخت و ادامه مجموعه مهیا شد. وی درباره ظرفیت‌های این اثر در تولید فصل‌های مختلف توضیح می‌دهد: من معتقدم ادامه مجموعه به‌خاطر ساختار کلی آن که دارای یک قالب مشخص و محکم، مهیا شده است. با توجه به جامعه مخاطب این مجموعه که کودکان و نوجوانان هستند، شخصیت‌های منفی و مثبت کاملا از هم تفکیک شده‌اند و پیروزی نهایی قطعا با گروه مثبت و خیر خواهد بود. گرچه برای این‌که کار قابل پیش‌بینی و خسته کننده نباشد، در راه پیروزی خیر بر شر موانعی ایجاد می‌شود که گذر از این موانع برای مخاطب کودک و نوجوان جذاب خواهد بود. این شیوه داستان‌گویی بر اساس تجربه‌های موفق طراحی شده و گرچه مخاطب از قبل می‌داند شخصیت مثبت داستان برنده نهایی ماجراست، اما عمدتا نسبت به این موضوع کنجکاو است که قهرمان داستان این بار به چه شکل از پس مشکلات بر خواهد آمد. بیشتر موضوعات مطرح شده در معما‌های فرید بر اساس تایید درستکاری و اخلاق خوب و مذمت ظلم و نادرستی است. شاید یکی از مهم‌ترین وجه تمایز مجموعه معما‌های فرید، ایجاد شخصیتی قهرمان با استفاده از قوه تفکر و همکاری با دوستان و دیگران است. حل مشکلات بخشی از آرزوی هر کودک و نوجوانی است که می‌خواهد به خوبی از پس مشکلات زندگی‌اش برآید. این موضوعی جهانشمول و بدون تاریخ انقضاست و قالب انیمیشن شکل تصویر و موجود بهترین قالب و شکل برای بیان این موضوعات و خلق قهرمانی متفاوت در بین مخاطب هدف است.
این تهیه‌کننده درباره بازخورد بچه‌ها هم بیان می‌کند: خوشبختانه هم برای مخاطب کودک و نوجوان و هم در میان والدینی که روی محتوای تصویری برای کودکان‌شان حساس هستند، توانسته‌ایم بازخورد‌های مثبت و خوبی دریافت کنیم و این به گروه سازنده این مجموعه دلگرمی، امید و انگیزه داده‌است تا تلاش بیشتری برای بالا بردن کیفیت ساختاری و مضمونی مجموعه انجام بدهند. تعدد قسمت‌ها و زمان پخش مناسب اهمیت بالایی در جا افتادن و محبوبیت شخصیت‌ها و موضوع داستان دارد. مطمئنا با حمایت مرکز پویانمایی صبا و حمایت مدیران پخش شبکه‌های صداوسیما، این تعدد و زمان پخش مناسب تأمین شده تا جایگاهی بیش از پیش ثمربخش بین مخاطبان
کودک و نوجوان ایجاد شود.
وی همچنین ادامه می‌دهد: تلاش سازندگان این مجموعه برای جذب و نگاه داشتن مخاطب شاید به دلیل ساختاری است که برای این مجموعه پیش‌بینی شده‌است. در داستان‌های مجموعه «معما‌های فرید» کاملا عامدانه عملکرد خوب و بد شخصیت‌ها در مقابل هم قرار می‌گیرد. علتش این است که تلاش شده برای مخاطب کودک و نوجوان ابهام و ایهامی ایجاد نشود و با شفاف‌سازی مرز‌ها خواسته‌ایم از سردرگمی احتمالی جلوگیری کنیم.
گلپایگانی در پاسخ به این پرسش که طراحی بصری و جذابیت‌های بصری این مجموعه با توجه به شرایط تولید و امکانات فنی که اصولا در اختیار گروه سازنده قرار می‌گیرد، چگونه است و این‌که چقدر می‌توانیم از ظرفیت قصه‌گویی در این کار استفاده کنیم، می‌گوید: فضا و طراحی که برای مجموعه معما‌های فرید در نظر گرفته شده‌است، از نظر معماری، لباس‌ها و حتی نام شخصیت‌ها با مباحث هویتی ایرانی ــ اسلامی کاملا تطبیق پیدا می‌کند. با توجه به ارتقای دانش مخاطب کودک و نوجوان امروزی و توقع بالای او از نظر شکل و محتوا، این مجموعه در عین پایبندی به اندیشه‌های اصیل اسلامی و هویت ایرانی همواره سعی کرده زبانی امروزی داشته‌باشد تا ارتباطش را با مخاطب کودک و نوجوان امروزی از دست ندهد. ریشه‌های اصلی داستان و حتی روابط آدم‌ها، مانند احترام به بزرگ‌تر‌ها و ارزشمندی نکات اخلاقی باعث شده تا بر ویژگی‌های اندیشه‌ها و هویت ایرانی ــ اسلامی تأکید شود. این موضوعات ارزشمند به گونه‌ای در موضوع، فضاسازی و موسیقی کار تنیده شده تا مخاطب ایرانی (و حتی بین‌المللی) به بهترین شکل با آن ارتباط برقرار کرده و آن را درک و تجربه کند.

محصولی برای رقابت در بازار بین‌المللی

سیدعلیرضا گلپایگانی، کارگردان و تهیه‌کننده مجموعه معما‌های فرید عنوان می‌کند: تمام تلاش تولیدکنندگان مجموعه براین است که محصولی رقابتی با تولیدات داخلی و بین‌المللی ساخته و پرداخته شود. اما باید در نظر داشت سرمایه‌های در گردش برای پروژه‌های بین‌المللی غیرقابل مقایسه با پروژه‌های داخلی است و این موضوع رقابت کیفی از نظر تصویری و اجرایی را غیرممکن کرده‌است. اما برگ برنده مجموعه‌های داخلی، موضوعات داستانی آن است که می‌توان گفت از نظر اخلاقی و آموزشی مجموعه‌های داخلی از جمله معما‌های فرید قابل رقابت با موضوعات و داستان‌های خارجی است. مزیت تولیدات داخلی نوع فرهنگ و بافت داستان موجود در آن است که می‌تواند ارتباط بیشتری با مخاطب داخلی و کشور‌های همجوار ایران برقرار کند و مجموعه‌های غربی فاقد این مزیت رقابتی است. سعی گروه سازندگان این مجموعه براین است که در هر فصل بتواند جذابیت بیشتری را با توجه به بازخوردی که از پخش سری قبل به دست آمده، ایجاد کند. در هر فصل شیوه بیان و فضاسازی‌ها ارتقا یافته و تلاش شده همواره مجموعه فاخر و قابل دفاع را تولید کنیم که با هدف اولیه و اصلی ما از تولید همخوانی داشته‌باشد. مرکز پویانمایی صبا با حمایتی که از این مجموعه و دیگر مجموعه‌های داخلی دارد و انتخاب ناظران ماهر و توانمندی که در جهت ارتقای مجموعه کمک می‌کنند، باعث شده اهداف سفارش‌دهنده و تولیدکننده همسو و هم‌جهت شود و رابطه‌ای قوی شکل بگیرد تا مجموعه‌ای بدون اشکال به مرحله پخش برسد. https://jamejamdaily.ir/newspaper/BlockPrint/201015